زگیل تناسلی چیست و چگونه درمان میشود؟

زگیل تناسلی یک بیماری ویروسی است و شایعترین عفونت قابل انتقال از طریق ارتباط جنسی است. با وجود شیوع فراوان آن در جامعه کمتر کسی با آن آشنایی دارد.این زگیل از طریق پوست و تماس جنسی افراد را مبتلا می کند و خطر ایجاد سرطان را به همراه دارد.ابتلا به این بیماری  ممکن است برای هر فرد و در هر سنی و در هر جنسی اتفاق بیفتد. عامل ابتلا به زگیل تناسلی ویروسی به نام اچ.پی.وی HPV می باشد.

علائم زگیل تناسلی

این ویروس روی پوست ضایعاتی را به وجود می‌آورد که این ضایعات از نظر ظاهری می‌توانند با یکدیگر متفاوت باشند اما به طور کلی شبیه گل‌کلم بوده یا به شکل صاف نیز دیده می‌شود. سطح روی زگیل‌ها معمولا حالت شاخی و زبر دارد. دیگر نشانه ها و علایم زگیل تناسلی شامل:

• تورم های کوچک
• تغییر رنگ پوست به توسی در ناحیه تناسلی
• چندین زگیل نزدیک به هم که تشکیل شکلی شبیه گل کلم می دهند
• خارش و یا ناراحتی در نواحی جنسی
• خونریزی هنگام رابطه جنسی

عوارض زگیل تناسلی

اهمیت اچ.‌پی.‌وی hpv به این دلیل که علاوه بر شیوع بالا و به شدت مسری بودن، می‌تواند تغییرات سلولی را نیز به همراه داشته باشد که نتیجه این مساله در برخی از موارد سرطان دهانه رحم (در زنان) و مقعد و‌مجاری ادراری (در مردان و زنان)است، بسیار بالاست.

روش انتقالhpv

این زگیل تنها از طریق تماس جنسی و تماس پوستی مستقیم و طولانی قابل انتقال است و در صورتی که فرد یا شریک جنسی او رفتار پرخطر یا غیر ایمن داشته باشد، به این بیماری مبتلا خواهند شد.

در چه افرادی در معرض ابتلا به زگیل تناسلی هستند؟

افرادی که بیشتر از بقیه در خطر این بیماری هستند، شامل:

• رابطه جنسی محافظت نشده با چندین شریک جنسی
• ابتلا به سایر عفونت های جنسی
• رابطه جنسی با فردیکه در مورد سابقه جنسی وی چیزی نمی دانید.

برخی افراد تصور می‌کنند که ابتلا به زگیل تناسلی از طریق استخر امکان‌پذیر است در حالی‌که زگیل‌هایی که از این مراکز به افراد منتقل می‌شوند، از نوع اچ.‌ پی. وی hpv  نیستند و امکان انتقال زگیل تناسلی از طریق استخر بسیار ضعیف است. آن دسته از افرادی که سیستم ایمنی بدن‌شان ضعیف است بیش از دیگر افراد می‌توانند به این زگیل مبتلا شوند. علاوه بر این وجود زخم روی پوست، فرد را مستعد ابتلا به زگیل تناسلی می‌کند. افرادی که پوست آنها خشک است نیز بیش از دیگر افراد می‌توانند به زگیل تناسلی مبتلا شوند.

تشخیص زگیل تناسلی

همه افراد در صورت شک یا مشاهده ضایعات پوستی، بویژه در ناحیه تناسلی باید به پزشک مراجعه کنند. به دلیل اینکه اغلب پیدا کردن زگیل تناسلی مشکل است، پزشک در صورتی که علامتی وجود نداشته باشد می‌تواند با تست هیبریدیزاسیون DNA وجود ویروس در بدن را تشخیص دهد. همچنین با معاینه و تست پاپ اسمیر ضایعات دهانه رحم قابل شناسایی هستند. در صورت وجود ضایعات مشکوک پوستی در ناحیه تناسلی، با استفاده از چشم مسلح یا غیر مسلح ( در زگیل‌های بزرگ) ضایعات قابل شناسایی هستند.

چنانچه تشخیص دیر انجام شود و فرد اقدامات اولیه درمانی را انجام ندهد، می‌تواند به سرطان مبتلا شود که برای درمان سرطان، باید درمان‌های خاصی انجام بگیرد. در صورت ابتلا به سرطان، تشخیص هر چه زودتر باشد، امکان این‌که فرد به درمان‌ها پاسخ مثبت بدهد، بیشتر خواهد بود.

درمان قطعی زگیل تناسلی

ویروس hpv به صورت قطعی درمان ندارد و برای همیشه در بدن فرد مبتلا باقی می‌ماند، اما برای انتقال آن به قسمت‌های مختلف بدن، پیشگیری از سرطان و انتقال آن به دیگر افراد، باید حتما اقدامات درمانی خاصی صورت بگیرد.

تست پاپ اسمیر

زنان بایستی به طور منظم (هر ۳ سال از سن ۲۱ سالگی یا در هر سنی قبل از ۲۱ سالگی در صورت فعال بودن از نظر جنسی- منظور “هر گونه” فعالیت جنسی ) تست پاپ اسمیر بدهند.

پیشگیری از زگیل تناسلی

استفاده از کاندوم، تنها می‌توانند مانع ابتلای قسمت‌های داخلی بدن مانند رحم و مجاری ادرار شوند ولی امکان انتقال زگیل از طریق پوست ناحیه تناسلی کماکان وجود دارد. با این حال استفاده از کاندوم اکیدا توصیه می‌شود.ابتلا به زگیل تناسلی قابل پیشگیری است و با رعایت برخی نکات، می‌توان مانع از ابتلا به آن شد.

واکسن hpv

برای پیشگیری از زگیل تناسلی ، پیش از هر چیز باید از داشتن «شریک جنسی سالم» نیز مطمئن شد. علاوه بر این، یکی دیگر از مواردی که می‌تواند تا حدود زیادی از ابتلا به زگیل تناسلی پیشگیری کند، زدن «واکسن» است. امروزه واکسنی در دسترس است که در پیشگیری از این بیماری، نقش مهمی را ایفا می‌کند. این واکسن در بسیاری از کشورها، پیش از شروع رفتارهای جنسی، در سن ۱۲ سالگی، که احتمال بروز این رفتار وجود دارد، به صورت عضلانی برای تمام دانش آموزان کلاس هفتم تزریق می‌شود.

سن تزریق واکسن HPV

سن تزریق واکسن در خانم ها ۹ تا ۴۵ سالگی و در آقایان ۱۰ تا ۲۶ سالگی است.

تزریق واکسن در زنان حامله ممنوع است. این واکسن تا زمانی که در سه نوبت تزریق نشود، نمی‌تواند بدن را در برابر زگیل مصون کند. دو ماه بعد از تزریق اول، تزریق دوم و تزریق سوم، شش ماه بعد از اولین تزریق، صورت می‌گیرد.

این واکسن، تنها مختص افرادی که به زگیل تناسلی دچار نشده‌اند، نیست بلکه آن دسته از افرادی هم که به زگیل اچ. پی. وی. مبتلا شدند، می‌توانند واکسن را بزنند تا از ابتلا به دیگر گونه های سرطانزای ویروس در امان باشند.

لازم است نوجوانانمان را با این بیماری بسیار شایع و بالقوه سرطانزا و راه های جلوگیری از آن آشنا کنیم.

سرطان دهانه رحم 

در سراسر دنیا، سرطان دهانه رحم چهارمین عامل بیشترین موارد سرطان و همچنین چهارمین عامل بیشتر مرگ‌ها از سرطان در زنان است. در سال ۲۰۱۲، کارشناسان تخمین زدند که ۵۲۸ هزار مورد سرطان دهانهٔ رحم و ۲۶۶ هزار مورد مرگ در نتیجهٔ این بیماری رخ داده است. این عدد هشت درصد تمامی موارد ابتلاء و مجموع تعداد مرگ از سرطان به شمار می‌رود. تقریباً هفتاد درصد از موارد سرطان دهانهٔ رحم در کشورهای در حال توسعه رخ می‌دهد. در کشورهایی با میزان درآمد پایین، این بیماری معمول‌ترین عامل مرگ ناشی از سرطان است. درکشورهای توسعه‌یافته، اجرای گستردهٔ برنامه‌های غربالگری دهانهٔ رحم تا حد زیادی نرخ ابتلاء به این بیماری را کاهش داده است.
در ۹۰ درصد موارد سرطان گردن رحم، عفونت ویروس پاپیلوم انسانی (HPV) مثبت است اما بسیاری از افرادی که مبتلا به عفونت‌های ویروس پاپیلوم انسانی می‌شوند، به سرطان دهانهٔ رحم مبتلا نمی‌گردند.

 سرطان دهانه رحم در دخترها

دیگر عوامل خطر این بیماری شامل مواردی همچون:

•  سیگار کشیدن
• سیستم ایمنی ضعیف بدن
• قرص ضد بارداری خوراکی
• شروع رابطهٔ جنسی از سنین پایین
• داشتن شریک‌های جنسی متعدد می‌شود

اما این عوامل اهمیت کمتری دارند.این ویروس وارد بدن بیش از پنجاه درصد خانم‌هایی می‌شود که روابط جنسی دارند و در اکثر مواقع این ویروس نظیر بیماری‌های ویروسی سرخک یا سرخجه از بدن پاک می‌شود.

در تعداد محدودی ممکن است این ویروس جای پای خود را باقی بگذارد به گونه‌ای که باعث تغییرات سلولی در مخاط دهانهٔ رحم و در برخی مواقع در واژن یا مقعد شده و ضایعات پیش‌سرطانی ایجاد کند و چنان‌چه این ضایعات پیش‌سرطانی در مرحلهٔ مناسب با تست غربالگری (پاپ اسمیر) شناخته نشود ممکن است به سرطان گردن رحم، واژن یا مقعد منجر شود. پیشرفت ضایعات این بیماری ممکن است چیزی حدود ده سال به طول بیانجامد به گونه‌ای که تغییرات سلولی مرحلهٔ اول پس از گذشت چهار یا پنج ماه از ورود ویروس به بدن ایجاد شود، پس از حدود شش سال به درجهٔ دوم و تا حدود ده سال به سرطان واقعی برسد.
سرطان گردن رحم مانند سرطان تخمدان، پستان، جسم رحم یا روده، جنبهٔ ارثی ندارداما به هر حال، زمینهٔ سرطان ممکن است در برخی خانواده‌ها وجود داشته باشد.
روش‌های پیشگیری از این بیماری شامل این موارد می‌شود:

پرهیز از رابطهٔ جنسی یا نداشتن چند شریک جنسی.

تشخیص سرطان دهانهٔ رحم

غربالگری سرطان دهانهٔ رحم با استفاده از نمونه‌برداری سلول‌های دهانهٔ رحم یا اسید استیک می‌تواند تغییرات پیش‌سرطانی را مشخص نماید، که به دنبال درمان، می‌تواند از توسعهٔ سرطان پیشگیری کند.
معاینات منظم و دوره‌ای و انجام آزمایش پاپ اسمیر یکی از موثرترین اقدامات پیشگیرانه سرطان رحم و الگویی موفق در کاهش میزان بروز و تلفات ناشی از این نوع سرطان بشمار می‌رود. این تست در خانمها پس از شروع فعالیت جنسی، سالی یک بار و پس از دو تست منفی، هر سه سال یک بار تکرار می‌شود. این آزمایش معمولاً دو هفته پس از اتمام عادت ماهانه و حداقل ۴۸ساعت پس از مقاربت جنسی توصیه می‌شود.

زمان انجام تست پاپ اسمیر 

خانم‌ها تست غربالگری پاپ اسمیر را از سن ۲۱ سال به بالا انجام دهند که در حال حاضر و در دستورالعمل جدید، فواصل انجام این تست از سالی یک بار به سه سال یک بار تغییر پیدا کرده است چراکه انجام این آزمایش به صورت هر سه سال یک بار‌‌ همان ارزش آزمایش سالانه را دارد از سوی دیگر در هزینه‌ها هم صرفه‌جویی می‌شود.
از سن سی سال به بالا اگر همراه تست پاپ‌اسمیر تست ویروس HPV هم انجام شود به این دلیل که این تست از دقت بیشتری برخوردار است، می‌توان فاصلهٔ انجام تست پاپ‌اسمیر را به پنج سال یک بار تغییر داد. اما برای افراد زیر ۲۰ سال این تست ویروس‌شناسی توصیه نمی‌شود به این دلیل که ممکن است این ویروس در بدن خیلی از خانم‌های جوان باشد که باعث نگرانی آن‌ها شود؛ این ویروس عفونت گذرایی ایجاد می‌کند که ما انتظار داریم در زیر ۳۰ سال خود به خود پاک شود.

تفسیر آزمایش تست پاپ اسمیر

در افراد بالای۳۰ سال اگر تست HPVمثبت باشد باید بررسی‌های دقیق‌تری انجام شود تا مشخص شود آیا ویروسی که وارد بدن شده مشکلی ایجاد کرده یا خیر و اگر تغییرات سلولی و بافتی ایجاد شده باشد نمونه‌گیری انجام می‌شود و بر اساس نتایج نمونه‌گیری، بیمار تحت درمان لایه‌برداری دهانهٔ رحم قرار می‌گیرد تا از وقوع سرطان گردنهٔ رحم جلوگیری شود. پیشگیری ثانویه تشخیص بیماری در مراحل زودرس است. خوشبختانه سرطان گردنهٔ رحم پیشگیری اولیه هم دارد که توسط تزریق واکسن انجام می‌شود.

پیشگیری از سرطان دهانه رحم

از زمانی‌که در اواخر سال ۱۹۸۰ تشخیص داده شد که عامل این بیماری نوعی ویروس است، از پوستهٔ این ویروس آنتی‌ژن‌هایی ساختند که به عنوان واکسن مورد استفاده قرار گرفت و امروزه واکسن پیشگیری از سرطان دهانهٔ رحم در دنیا وجود دارد. این واکسن به دو صورت چهارگانه و دو گانه است. واکسن چهارگانه برای پیشگیری از ویروس‌های عامل و ایجادکنندهٔ سرطان دهانهٔ رحم و زگیل تناسلی و ویروس‌های چهارگانه است که در ۳ دوز تزریق می‌شود؛ واکسن اول درمرحله‌ای که واکسن در اختیار بیمار قرار می‌گیرد، واکسن دوم، دو ماه بعد و واکسن سوم، چهار ماه پس از واکسن دوم و به این طریق، جدول واکسن در حدود شش ماه تمام می‌شود.

ضرورت واکسن hpv

دختر‌ها باید بین ۹ تا ۲۶ سالگی این واکسن را ترزیق کنند به این دلیل که هرچه سن کمتر باشد اثر ایمنی‌بخشی واکسن بیشتر است. خانم‌هایی هم که در سنین بالاتری هستند و روابط جنسیشان هنوز شروع نشده، می‌توانند این واکسن را تزریق کنند اما درسن بالا‌تر ساختن آنتی‌بادی نسبت به سنین پایین‌تر، کمتر پیش می‌آید.
ریشه کنی سرطان گردن رحم در استرالیا

طبق اعلام انجمن بین‌المللی استرالیا ممکن است اولین کشوری در جهان باشد که سرطان گردن رحم در آن به طور کامل ریشه‌کن می‌شود.

یافته‌های تحقیقی تازه منتشر شده، نشان می‌دهد که تزریق واکسن HPV رایگان در مدارس سبب شده میزان ابتلا به سرطان گردن رحم در میان زنان و دختران استرالیا طی ۴۰ سال کاهشی چشمگیر داشته باشد.
ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV، عفونت قابل انتقال جنسی است که باعث شکلگیری ۹۹/۹ درصد از سرطانهای دهانه رحم می‌شود.

سن ابتلا به سرطان دهانه رحم

در سال ۲۰۰۷ میلادی دولت با ارائه واکسن رایگان آن به دختران ۱۲-۱۳ ساله و در سال ۲۰۱۳ نیز ادامه و گسترش این برنامه در میان پسران گامی موثر در مبارزه با این سرطان برداشت و اکنون به جایی رسیده که این ویروس فقط امکان آلوده کردن تعدادی بسیار بسیار اندک را یافته و آماری که بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۱۰۱۵ میزان ۲۲/۷ درصد را در میان زنان ۱۸ تا ۲۴ ساله نشان می‌داد به فقط ۱/۱ درصد تنزل کرد.
البته این کشور پیش از انجام واکسیناسیون رایگان، یک برنامه ملی غربالگری را در این زمینه به سال ۱۹۹۱ شروع کرده بود که هر دو سال یک بار صورت می‌گرفت اما بعد تست پیشرفه‌ای را جایگزین آن کرد که شامل غربالگری زنان ۲۵ تا ۷۴ ساله برای تشخیص ابتلا به سرطان سرویکس یا دهانه رحم در دوره‌ای پنج‌ساله می‌شد.

 عوامل خطر سرطان دهانه رحم

• زنان سیگاری
• زنانی که دارای چندین فرزند هستند.
• زنانی که برای مدت طولانی از قرص های ضدبارداری استفاده می کنند.
• زنانی که نسبت به HPV مثبت هستند( یعنی دارای این ویروس در بدن خود هستند) ویا آنهایی که دارای سیستم ایمنی ضعیف می باشد.

علت سرطان دهانه رحم

• ویروس پاپیلومای انسانی(HPV) یک گروه بزرگ از ویروس ها می باشد.حدود چهل نوع از این ویروس‌ها می‌توانند ناحیه تناسلی را آلوده کنند و برخی باعث سرطان دهانه رحم میشود.
• عفونت hpv ناحیه تناسلی معمولاً خود به خود درمان میشود اگر یکی از این عفونت ها مزمن و طولانی مدت شود. میتواند در سلول های گردن رحم تغییراتی را ایجاد کند و این تغییرات منجر به سرطانی شدن آن ناحیه می گردد.
• حدود ۹۰ درصد سرطان های دهانه رحم به دلیل عفونت hpv می باشد.معمولا عفونت hpv علائمی ندارد و خود به خود از بین می رود.برخی از عفونت های HPV باعث ایجاد زگیل های تناسلی می شوند. اما این انواع مانند انواعی که باعث سرطان دهانه رحم می شوند نمی باشد.حتی اگر زگیل های تناسلی را درمان نکنید باعث ایحاد سرطان نمی‌شوند.این انواع می توانند بدون ایجاد هیچ علائمی سالیان سال در بدن باقی بمانند.

علائم سرطان دهانه رحم

• ترشحات غیر طبیعی واژن
• خونریزی واژن در بین عادت ماهیانه
• خونریزی بعد از یائسگی
• خونریزی و یا درد در هنگام داشتن رابطه جنسی با همسر

تشخیص اولیه سرطان دهانه رحم

برای تشخیص اولیه این سرطان از تست پاپ اسمیر استفاده میشود.
از سن ۲۱ سالگی، زنان باید تست پاپ اسمیر را هر سه سال یکبار انجام دهند.
از سن ۳۰ تا ۶۵ سالگی زنان باید هم تست پاپ اسمیر و هم hpv را انجام دهند.
بعد از تزریق واکسن hpv تست پاپ اسمیر را انجام دهید زیرا تمامی سرطان های دهانه رحم به وسیله آن جلوگیری نمی شود.

در صورتی که جواب تست پاپ اسمیر غیرعادی باشد چه کاری باید انجام داد؟

شما باید دوباره این تست را انجام دهید.پزشک ممکن است کولپوسکوپی ( ازمایش با بزرگنمایی زیاد) و یا بیوپسی را برای مشاهده تغییرات در دهانه رحم توصیه کند.اگر سلول‌های غیرطبیعی پیش سرطانی شده باشند می‌توان آنها را از بین برد.

تشخیص زودهنگام سرطان دهانه رحم با آزمایش DNA

• در برخی موارد در زنان ۳۰ ساله پزشک تست DNA را به همراه تست پاپ اسمیر پیشنهاد می دهد.
• این آزمایش وجود انواع خطرناکHPV را بررسی می کند.
• این آزمایش برای تمامی افرادی که تست پاپ اسمیرآنها غیر عادی می باشد توصیه می شود.

نکاتی در مورد واکسن زگیل تناسلی

واکسن گارداسیل نام دیگرش silgard, واکسنی است که برای پیشگیری از انواع مشخصی از hpv خصوصا تیپ ۶،۱۱،۱۶،۱۸ است کاربرد دارد.

• بنابراین ۶۰ _۷۰ % سرطان های دهانه رحم را پیشگیری می‌کند.
•  سرطان های مقعد،ولو، واژن و آلت مردان راکه نیز با این تیپ HPV ها ارتباط دارند پیشگیری می کند.
•  تیپ های ۱۱ و۶ که نود درصد زگیل های تناسلی را ایجاد می کنند پیشگیری میکند.
•  واکسن گارداسیل ۹۰% زگیل های تناسلی را پیشگیری می کند.

درمان زگیل تناسلی با واکسن گارداسیل

این واکسن زگیل های موجود را درمان نمی‌کند اما برای افرادی نیز که دچار زگیل شده‌اند توصیه می‌شود زیرا از انواع دیگر hpv که فرد دچار آن نشده است جلوگیری میکند . واکسن گارداسیل معمولاً قبل از سنین نوجوانی و قبل از شروع فعالیت جنسی توصیه می شود. این واکسن در سال ۱۹۸۰ کشف شد.
بعلاوه محافظت این واکسن از ویروس hpv6_11 که مسبب ۹۰ درصد زگیل های تناسلی هستند فرد را از زگیل های تناسلی شایع هم محافظت میکند.در سال ۲۰۱۲ واکسن گارداسیل توسط FDA تایید شد.

اچ پی وی مخصوصن تیپ ۱۶ در بعضی سرطان های سر و گردن نیز دخالت دارد واکسن گارداسیل در زنان ۲۷ تا۴۵ سال بی خطر است و ممکن است در پیشگیری از زگیل تناسلی موثر باشد اما در پیشگیری از سرطان دهانه رحم گروه سنی موثر نیست.

واکسن گارداسیل 

این واکسن در سه دوز ۰.۵میلی لیتری در طی شش ماه در عضله تزریق می شود. تزریق دومی دو ماه پس از اولی و تزریق سوم چهارماه بعد از تزریق دوم انجام میشود. بعد از گذشت سه ماه از اولین روز واکسن یعنی یک ماه بعد از دومین تزریق محافظت و اثر واکسن ایجاد شده است این واکسن جایگزین چک آپ (پاپ اسمیر) از نظر سرطان دهانه رحم در زنان نمی شود.
تداوم اثر این واکسن و مدت زمانی که فرد را محافظت می کند هنوز کاملا مشخص نیست. گارداسیل از همه انواع سرطان های دهانه رحم پیشگیری نمی کند بنابراین مهم است که بدانیم زنان باید چک آپ و پاپ اسمیر و غربالگری از نظر سرطان دهانه رحم را انجام دهند .
گارداسیل به عنوان درمان سرطان های رحم، مقعد و…کاربرد ندارد